Od 1991 Mińsk jest stolicą suwerennej Republiki Białorusi oraz centrum politycznym i kulturowym białoruskiego narodu. Według spisu ludności z 2015 najliczniejszymi mniejszościami narodowymi białoruskiej stolicy są Rosjanie, Ukraińcy, Polacy, Litwini, Żydzi, Tatarzy i Ormianie. Przez wieki zamieszkany przez wiele narodów, Mińsk stanowi ważny ośrodek życia kulturalnego Białorusi. W 2017 działały w nim 23 szkoły wyższe, na których studiowało około 200 tysięcy studentów z Białorusi oraz zagranicy.
W lipcu 1920 miasto zdobyli bolszewicy podczas wojny polsko-bolszewickiej, jednakże po zwycięskiej dla strony polskiej bitwie niemeńskiej, 12 października 1920 14. Dywizja Piechoty Wielkopolskiej ponownie wkroczyła do Mińska[34], ale zaledwie na kilka dni. 13 października Piłsudski kategorycznie zabronił zajmowania miasta, a 15 października o 18:00 gen. Skierski nakazał opuszczenie miasta, co zresztą Tuchaczewski chciał wyegzekwować siłą. Na mocy traktatu ryskiego Mińsk ostatecznie został włączony do Białoruskiej SRR (od 1922 ZSRR). W latach trzydziestych (podczas „wielkiego terroru”) i po agresji ZSRR na Polskę ośrodek terroru NKWD - kilkadziesiąt tysięcy osób rozstrzelano i pochowano m.in. w Kuropatach, w tym duży odsetek mińskich Polaków.
Katyn.png
Przed zajęciem Mińska przez Niemców NKWD w czerwcu 1941 wymordowała część polskich więźniów osadzonych w Więzieniu Centralnym i tzw. Amerykance, a pozostałych wysłano w kierunku Czerwienia[35]. Od lipca 1941 do lipca 1944 r. Mińsk był okupowany przez Niemców, którzy wymordowali miejscowych Żydów. Działał tam i zginął w wyniku zamachu gauleiter Okręgu Generalnego Białoruś Wilhelm Kube, jego następcą został Curt von Gottberg. Obszar IV Wachlarza Armii Krajowej obejmował Mińsk, w tamtejszym więzieniu przebywali aresztowani żołnierze Wachlarza. 3 lipca 1944 Armia Czerwona odbiła miasto z rąk niemieckich.
Rada Główna podjęła decyzję o samorozwiązaniu. Miesiąc później część jej członków, a także inni działacze (dr Offenberg, Pietrzak, Dobraczyc, Politowski, biskup Łoziński) rozpoczęli działalność spółdzielczą. Z inicjatywy Olgierda Jeleńskiego powstało Koło Pracy Społecznej, w skład którego weszła część działaczy Komitetu Wykonawczego i dawnej Rady Głównej. Rada Polska Ziemi Mińskiej nawiązała współpracę ze Związkiem Chrześcijańskiej Demokracji. Działało też Towarzystwo im. Józefa Piłsudskiego w Mińsku, które koordynowało pracę prawicowego Koła Polek, Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza Polskiego oraz Wyzwolenia. Działał też miński oddział PPS - Frakcji Rewolucyjnej z Gnoińskim, Badzianem, Jakobinim i Pietrusiewiczem na czele. Ogółem od 1917 do 1920 r. w Mińsku działały 33 różne polskie organizacje[31].
8 sierpnia 1919[32] Mińsk został zdobyty przez wojska polskie w toku operacji prowadzonej przez generała Stanisława Szeptyckiego (m.in. 15 Pułk Ułanów pod dowództwem ppłk. Władysława Andersa) i części „błękitnej armii” generała Hallera. Samo miasto zajęła 2 Dywizja Piechoty Legionów, zaraz po niej wkroczyła 1 Dywizja Strzelców Wielkopolskich. W czasie szturmu miasta Polacy ponieśli bardzo niewielkie straty. Komendantem wojskowym Mińska został płk Zdzisław Raabe. Polska żandarmeria wojskowa dokonała aresztowań bolszewickich agentów i funkcjonariuszy bolszewickich służb bezpieczeństwa. 9 sierpnia do miasta przybył gen. Szeptycki wraz ze sztabem, a 10 sierpnia zorganizowano uroczystości związane z wyzwoleniem miasta[33]. 15 września 1919 został utworzony okręg miński Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich. Jego komisarzem został Władysław Raczkiewicz.
W styczniu 1919, po wycofaniu się Niemców, miasto przejęli bolszewicy. 5 stycznia 1919 Mińsk został ogłoszony stolicą Białoruskiej SRR. W tym okresie polska Rada Okręgowa przekształciła się w Związek Rad i Organizacji Polskich oraz wyłoniła z siebie Komitet Wykonawczy, co wywołało represje ze strony władz sowieckich. Polskie podziemie przeprowadziło następnie tajne wybory, w wyniku których wyłoniona została Rada Główna. W jej skład wchodzili: biskup Zygmunt Łoziński, Izalewicz, Olgierd Jeleński, Witold Jan(?) Świda, Pietrzak i dr Jan Offenberg. Związek Zawodowy im. Staszica nadal podlegał represjom, co doprowadziło do jego likwidacji. W okresie bolszewickiej okupacji legalnie działał polski Związek Chrześcijańskiej Demokracji - organizacja licząca ok. 3000 członków, ciesząca się poparciem duchowieństwa katolickiego, deklarująca poparcie dla demokracji, a jednocześnie niechętnie nastawiona do Białorusinów. Na jej czele stał Szczepański[31].
19 stycznia 1918 polscy i białoruscy mieszkańcy Mińska rozbroili część uciekających bolszewików i przejęli władzę w mieście. Polacy administrowali większą, zachodnią częścią miasta, Białorusini - wschodnią. 21 stycznia polsko-białoruska administracja przekazała władzę wkraczającym do miasta wojskom niemieckim[30]. Pod niemiecką okupacją w mieście funkcjonowały podziemne organizacje polskie, m.in. Rada Okręgowa i zajmująca mniej ważną pozycję Rada Polska Ziemi Mińskiej. Pod koniec 1917 r. w Mińsku powstał Związek Zawodowy im. Stanisława Staszica, usiłujący utworzyć polską kooperatywę. Mimo że był on nieokreślony ideowo, władze okupacyjne dotkliwie go prześladowały[31].
Panorama Mińska ok. 1918
Jesienią 1918 powstała Samoobrona Ziemi Mińskiej i Grodzieńskiej - polska organizacja wojskowa mająca na celu obronę tych ziem przed bolszewikami. W Mińsku jej organizatorem był gen. Aleksander Bernatowicz. Z nominacji Piłsudskiego dowodzenie nad nią przejął płk Kobordo[32].
Po II rozbiorze Polski, czyli od 1793, Mińsk znajdował się w granicach Imperium Rosyjskiego. W 1839 władze rosyjskie zlikwidowały Kościół unicki, do którego należała większość mieszkańców miasta. W 1853 Władysław Syrokomla odnotował, że w mieście mieszkało 13 800 żydów, 7400 katolików i 3500 prawosławnych[25]. W 1897 Mińsk był czwartym największym miastem zaboru rosyjskiego (po Warszawie, Łodzi i Wilnie). W roku szkolnym 1907/1908 pierwsza szkoła średnia w Mińsku - męska szkoła realna - zaczęła legalnie nauczać języka polskiego. Na zajęcia z niego zapisało się 54 uczniów; w kolejnym roku liczba ta spadła do 25 i utrzymywała się w okolicach tej wartości przez kolejne lata[26].
W 1898 r. w Mińsku odbył się zjazd założycielski Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji[27].
W 1909 r., w czasie wyborów samorządowych, do rady miejskiej zostało wybranych 29 Polaków, 9 Rosjan, 4 Żydów i 3 przedstawicieli innych narodowości[28]. 20 kwietnia (3 maja) 1917 po raz pierwszy możliwe było zorganizowane w mieście obchodów przyjęcia Konstytucji 3 maja. Z tej okazji odbyła się polska manifestacja patriotyczna, w której według Michaliny Domańskiej uczestniczyło 40 tys. osób[29].
Po unii lubelskiej w 1569 Mińsk wchodził w skład Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W 1582 zbudowano murowany ratusz oraz powstało kolegium zakonu jezuitów. 24 i 27 lutego 1596 roku w Mińsku odbył się popis ochotniczych oddziałów z powiatów mińskiego, lidzkiego i połockiego udających się przeciwko powstańcom Nalewajki. Od 1599 co dwa lata, na przemian z Nowogródkiem, w Mińsku odbywała się wiosenna sesja Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (jesienna zawsze w Wilnie). W 1633 został zbudowany w Mińsku klasztor bernardynów. W czasie wojny z Moskwą 11 lipca 1655 miasto zajęły wojska moskiewskie. W 1656 rozpoczęto budowę klasztoru jezuitów. W 1659 powstała pierwsza apteka. W maju 1660 w mieście obradowali polscy komisarze planujący dalsze posunięcia w wojnie z Rosją. 27 czerwca doszło do bitwy pod Połonką, w której wojska Rzeczypospolitej odniosły zwycięstwo, po czym tej samej nocy z 28 czerwca na 29 czerwca Stefan Czarniecki wysłał w stronę Mińska 12 chorągwi pod dowództwem Pawła Borzęckiego. Następnie zwycięska armia dotarła do Mińska. W 1664 miasto trzy razy odwiedził król Jan II Kazimierz Waza. Pod koniec XVII wieku miasto było ufortyfikowane wałami ziemnymi, znajdował się w nim zamek starosty, murowany dwór Hlebowicza oraz liczne klasztory[24]. W latach 1700-1710 wzniesiono nowy kościół jezuitów, od 1798 kościół katedralny pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny.
Od połowy XIII wieku lenno litewskie, ok. 1300 r. został opanowany przez księcia litewskiego Witenesa i wszedł w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1390 książę Władysław II Jagiełło (od 1386 także król Polski) ufundował pierwszy kościół farny pw. Trójcy Przenajświętszej. Od unii horodelskiej w 1413 Mińsk przynależał do województwa wileńskiego. W 1441 Kazimierz Jagiellończyk nadał Mińskowi oraz innym miastom znaczne przywileje. Rozwój spowodował, że Mińsk otrzymał od Aleksandra Jagiellończyka prawa miejskie magdeburskie[23] w 1499, a w 1502 hospodar wraz z żoną Heleną przez dwa miesiące przebywał w Mińsku. W 1505 miasto zostało zniszczone przez Tatarów krymskich, a w czasie wojny z Moskwą w 1508 bezskutecznie oblężone przez wojska moskiewskie Michała Glińskiego, które następnie zostały pokonane przez wojska polsko-litewskie w bitwie pod Orszą. W 1513 otworzono pierwszy szpital. W 1547 pożar w znacznym stopniu zniszczył miasto. W 1566 Mińsk został stolicą utworzonego
Republikańskie Centrum Kontroli i Monitoringu Środowiska Naturalnego (Рэспубліканскі цэнтар радыяцыйнага кантролю і маніторынгу навакольнага асяродзьдзя) kontroluje średniodobowe stężenia twardych cząstek RM-10, dwutlenku azotu, poziom formaldehydu, dwutlenku węgla, dawki promieniowania gamma[22].
W pobliżu Mińska przechodzi dział wód Morza Bałtyckiego i Czarnego. Przez miasto przepływa rzeka Świsłocz, do której w granicach miasta wpada sześć niewielkich rzeczek. Wszystkie należą do zlewiska Morza Czarnego. Istnieją zalewy: Drozdy, Krynica, Czyżowski, Jezioro Komsomolskie i inne; systemy wodne: Wilejsko-Miński i Ślepiański.
Klimat umiarkowany kontynentalny ze znacznym wpływem morskiego powietrza znad Atlantyku (z częstymi cyklonami[potrzebny przypis]). Średnioroczna temperatura powietrza 5,4 °C. Występują znaczne wahania średnich temperatur względem pór roku: od −7,3 °C w trzeciej dekadzie stycznia do 18 °C w drugiej i trzeciej dekadzie lipca[21]. W ostatnim czasie występuje wyraźna tendencja do podwyższania się temperatury w okresie zimowym.
Średnioroczne opady wynoszą 646 mm, przy czym 1/3 przypada na okres chłodny, 2/3 na ciepły.
Mińsk znajduje się na południowo-wschodnich stokach Wysoczyzny Mińskiej. Średnia wysokość n.p.m. wynosi 220 m. Najbardziej wyniesiona część miasta (280,4 m) znajduje się w rejonie między ulicami Cimiraziewa i Charkowskiej (w okolicach szosy rakowskiej), a najniższa (181,4 m) - na południowym wschodzie miasta na rozlewisku Świsłoczy w rejonie Czyżouka.
Pierwsze utrwalenie nazwy Minsk (Mynsko) uczeni odnaleźli w łacińskojęzycznej księdze kancelaryjnej z 1502 r. Później w dokumentach polskojęzycznych XVI - XVII w. coraz częściej używana była transkrypcja Minsk. Profesor katedry białoruskiej filologii Uniwersytetu Warszawskiego A. Abremska-Jabłońska wykazała, że nazwa Minsk pojawiła się pod wpływem polskiego Mińska Mazowieckiego wskutek polskiej ekspansji administracyjnej i językowej[13].
Herb Mińska zdobiący fasadę kościoła św. Szymona i św. Heleny
Forma Mińsk w oficjalnych dokumentach ostatecznie zastąpiła Miensk dopiero w XVIII w. razem z wypieraniem języka starobiałoruskiego (ruskiego) z użytku państwowego. Po rozbiorach I Rzeczypospolitej z polskich dokumentów i map nazwa została przeniesiona do dokumentów i map rosyjskich[14][15].
W końcu XVIII w. zapis Minsk utrwalił się w oficjalnych rosyjskojęzycznych dokumentach, zaś forma Miensk pozostała w mowie ludu (fakt ten zanotowali: białoruski etnograf Pawał Szpileuski oraz Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich[16] wydany w 1885).
Od 1916 r. w środowisku inteligencji białoruskiej utrwaliła się nazwa Miensk-Biełaruski. Zachowała się także w czasie niemieckiej okupacji i polskiej administracji. Korzystano z niej w dokumentach
W Kodeksie Hipackim miasto wspomniane zostało w 1067 r. pod nazwami Мѣньск, Мѣнескь. W późniejszym Latopisie Radziwiłłowskim nazwy Mieńsk (Меньск) i Mieniesk (Менеск) napisano przez е (je), bez ѣ (jać). Z końcem XV w. pojawia się nazwa Miensk (Менск) bez miękkiego znaku. Jednak jeszcze w XVI i XVII wieku szeroko stosowana była forma Mieniesk.
W korespondencji moskiewskiego gubernatora mińskiego Fiodora Arsenjewa z carem Aleksym I Romanowem (1656) na jednej stronie listu słowa Mieniesk, Miensk, Mienskaga występują 18 razy, zaś Minsk w ogóle. W dwóch odpowiedziach tegoż gubernatora nazwy typu Mieniesk, Miensk, Mienskogo pow.(ietu) występują 12 razy i tylko raz napisano Minskoj pow. W odpowiedzi moskiewskiego gubernatora Jakowlewa (1657), na temat sejmiku mińskiej szlachty, wykorzystywana jest również wyłącznie forma Miensk.
W Latopisie Barkułabowskim miasto wspomniane zostało 6 razy, z których 5 jako Miensk i raz Minsk.
Większość badaczy toponimii uważa, że nazwa miasta pochodzi od niewielkiej rzeki o nazwie Mieńka (Mień, Mienia), nad którą został założony Mińsk[7][8]. Białoruski historyk Mikoła Kuźniacou postawił tezę, że nazwa rzeczki pochodzi od słowa mień oznaczającego rybę - miętusa lub inną gładką, śluzistą rybę[9].
Niektórzy autorzy skłonni są przypuszczać, że miasto nazwano od prowadzonego w nim handlu, wymiany - miena[10]. Hipoteza ta nie jest jednak przekonująca, ponieważ handel nie mógł tam rozwinąć się tak szybko i na taką skalę, by stać się podstawą do nazwania twierdzy zbudowanej w 1063, a której nazwa tak szeroko się rozpowszechniła, że wspomniano o niej w kronice już w 1067 r.[9] Ponadto odczasownikowe rzeczowniki od słowa mieniać nie są w toponimii znane[11].
Jest także podanie ludowe, według którego założycielem miasta był czarownik-siłacz Mianiesk, który zbudował w miejscu dzisiejszego Mińska młyn, w którym mełł mąkę z kamienia[12].
Mińsk (biał. Мінск, hist. Менск; ros. Минск; jid. מינסק, Minsk) - stolica i największe miasto Białorusi, położone nad Świsłoczą, miasto wydzielone i obwodowe, największy ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy kraju. Mieści się w nim sekretariat założonej w 1991 Wspólnoty Niepodległych Państw.
Był miastem królewskim Wielkiego Księstwa Litewskiego I Rzeczypospolitej[4]. Miejsce obrad sejmików ziemskich powiatu mińskiego od XVI wieku do pierwszej połowy XVIII wieku[5]. W I Rzeczypospolitej używano też nazwy Mińsk Litewski, dla odróżnienia od Mińska Mazowieckiego[6].
Za popowych uważa się więc, niezależnie od stylu muzyki, tych artystów, którzy tworzą swoją muzykę kierując się wyłącznie gustami publiczności i całkowicie rezygnują z prób przekazywania jakichś głębszych wartości[7]. Artystów, którzy się do tego oficjalnie przyznają, jest jednak niewielu i większość stara się dodawać do tworzonej przez siebie muzyki jakiś rodzaj „ideologii”. Dodatkowo wielu artystów, którzy u zarania swojej działalności byli dla pewnych kręgów odbiorców „kultowi” i „alternatywni”, po osiągnięciu sukcesu przestają być za takich uważani, mimo że bardzo często ich muzyka się nie zmienia, lecz tylko staje się popularna i modna, by nie rzec - spowszedniała. W efekcie odróżnienie „popu” od „nie popu” na bazie tej definicji jest często bardzo trudne i zaliczenie jakiegoś artysty do jednej z tych kategorii zależy od punktu widzenia.
Fakt, że muzyka pop jest „produkowana” dla czystej przyjemności słuchania, nie oznacza, że jest muzyką cechującą się amatorstwem. Wręcz przeciwnie, w produkcję piosenek pop zaangażowani są zazwyczaj profesjonaliści: tekściarze, kompozytorzy, choreografowie i muzycy sesyjni.
Radio służyło początkowo do przekazywania znaków alfabetu Morse’a, a następnie dźwięku.
W roku 1993 rozpoczęło działalność pierwsze radio internetowe. Obecnie ponad 20 tysięcy stacji radiowych można słuchać przez Internet, a niektórych tylko tam[2].
W węższym zakresie popem nazywa się bardziej „miękki” i nastawiony na masowego odbiorcę odłam muzyki rockowej, charakteryzujący się prostotą, melodyjnością i szerszym niż w klasycznej muzyce rockowej użyciem syntezatorów i studyjnych technik nagraniowych[5]. Często style popowe są „łagodniejszymi” odmianami pierwotnych stylów wyrosłych z różnych odmian muzyki rozrywkowej (nie tylko rockowej), lub kombinacjami tych odmian tak zestawianymi, aby usunąć brzmienia nietolerowane w danym momencie przez większość potencjalnych słuchaczy, oraz aby zachować brzmienia, które są aktualnie modne. Encyklopedia wydawnictwa Kluszczyński z 2009 roku definiuje muzykę pop, jako rytmiczną muzykę instrumentalno-wokalną, często o charakterze tanecznym utrzymaną w tonacjach durowych o prostej strukturze rytmicznej i melodycznej z powierzchownymi zapożyczeniami z różnych stylów muzycznych tworzonej w celach komercyjnych[6], natomiast encyklopedia wydawnictwa PWN definiuje muzykę pop jako każdy rodzaj muzyki rozrywkowej[3].
Guglielmo Marconi, syn włoskiego kupca z Lombardii, rozpoczął doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych w roku 1894. Pracując w amatorskich warunkach - i częściowo w tajemnicy przed ojcem - uzyskał we wrześniu 1895 roku łączność radiową na odległość 1 kilometra. Nie widząc zainteresowania swoim wynalazkiem we Włoszech, wyjechał w lutym 1896 do Anglii. Z pomocą krewnych (matka Guglielma, Annie była Irlandką) trafił do naczelnego inżyniera Poczty Brytyjskiej. 27 lipca 1896 roku zainstalowano sprzęt nadawczy na dachu Poczty Głównej w Londynie. Odbiornik z drukarką Morse’a umieszczono na dachu odległego o kilometr budynku. Sam Guglielmo operował kluczem telegraficznym, a widzowie przy drukarce mogli odczytać przekazywany tekst. Zdarzenie to uznane zostało za pierwszą publiczną próbę radia. Następnie, w roku 1899 odbyła się próba przekazu sygnału przez kanał La Manche. Jeszcze później, w roku 1901 przekazano wiadomość przez Ocean Atlantycki z Kanady do Anglii. Pierwszym sygnałem, który przesłano przez Atlantyk była litera „S” alfabetu Morse’a.
Konkurentem do tytułu wynalazcy był także rosyjski fizyk Aleksandr Popow. W dniu 7 maja 1895 roku, w czasie posiedzenia Rosyjskiego Towarzystwa Fizyko-Chemicznego w Petersburgu, przedstawił pracę pt. „O stosunku proszków metalowych do drgań elektrycznych” i po raz pierwszy przedstawił publicznie przyrząd do wykrywania i rejestracji drgań elektrycznych. Głównym zadaniem przyrządu było jednak wykrywanie burz. Potrafił robić to z odległości 30 km. 24 marca 1896 roku udało się Popowowi nawiązać łączność radiową i przekazać telegraficznie znaki na odległość ponad 250 metrów.
Muzyka jest jednym z przejawów ludzkiej kultury. Można przyjąć, że muzyka od zawsze towarzyszyła człowiekowi w pracy, zabawie, odpoczynku oraz w obrzędach, najpewniej również od początku łączona była z tańcem i słowem. Z początku muzyka służyła celom praktycznym - pomagała w pracy zespołowej, była formą komunikacji, później stała się także elementem tożsamości zbiorowej. Z czasem wykształciła się jako jedna z gałęzi sztuki.
Wynalazcą radia jest serbski inżynier Nikola Tesla. W 1943 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych przyznał prawa patentowe Tesli[1]. Rozprawa rozstrzygnęła się po śmierci wynalazcy, przez co powszechnie za twórcę radia uznaje się Guglielmo Marconiego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli w zbudowaniu radia.
Tesla opracował konstrukcję cewki wysokonapięciowej, wysyłającej silne fale elektromagnetyczne i zaczął pracować nad urządzeniem, które mogłoby te fale odbierać. Jego patent na urządzenie do przesyłania i odbioru fal elektromagnetycznych był gotowy w 1900 roku, jednak ubiegł go w tym o kilka dni Marconi. Tesla walczył z Marconim o patent na radio, dowodząc, że jego wynalazek stosuje bez jego zgody wcześniej opatentowaną przez siebie cewkę, ale długie procesowanie się doprowadziło Teslę do bankructwa. Ostatecznie dobił go fakt przyznania Marconiemu nagrody Nobla za skonstruowanie radia, mimo iż korzystał on przy tym z teorii stworzonych przez Teslę. Ironią losu jest to, że ostatecznie odwołanie Nikoli Tesli w sprawie patentu na radio do sądu najwyższego USA zostało wygrane już po jego śmierci w 1943 roku.
Choć wymienione powyżej cechy opisują muzykę rockową, nie jest ona jednorodnym gatunkiem. W istocie, w skrajnych przypadkach mamy do czynienia ze sprzecznymi cechami. Z tego powodu wprowadzono mnogość kategorii dzielących poszczególne podgatunki i style istniejące w ramach głównego gatunku. Klasyfikowanie takie jest niezwykle trudne i zwodnicze ze względu na wielką dynamikę, z jaką ten gatunek się rozwija oraz postawy indywidualistyczne twórców. Mimo to wyróżniono kilkanaście podgatunków i wiele dziesiątek stylów, które pomagają sklasyfikować tę różnorodność. Podział na gatunki i style jest czysto arbitralny.
Muzyka (gr. mousike, cz. hudba, staropol. gędźba) - sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie. Jedna z dziedzin sztuk pięknych, która wpływa na psychikę człowieka przez dźwięki.
Struktury dźwiękowe składają się z zestawów fal akustycznych o celowo dobranych częstotliwościach i amplitudach oraz ciszy pomiędzy nimi. Celem muzyki jest samoekspresja oraz przekaz subiektywnych odczuć kompozytora lub wykonawcy który ma wpływ na odczucia, reakcje i świadomość słuchacza przetwarzającego te doznania w sposób zupełnie indywidualny. Od mowy ludzkiej różni się znacznie większą abstrakcyjnością przekazywanych treści oraz wykorzystaniem oprócz głosu ludzkiego również instrumentów muzycznych jak i wszelkich dźwięków elektronicznych, naturalnych oraz nieartykułowanych.
Rock (ang. kołysać się gatunek muzyki rozrywkowej powstały w połowie XX wieku w Stanach Zjednoczonych (który wytworzył wokół siebie krąg subkultury młodzieżowej i ogólna nazwa szeregu stylów muzycznych, wywodzących się z rock and rolla oraz rhythm and bluesa i bluesa. Sama nazwa „rock” jest skrótem od „rock and roll”, choć można uznawać owe dwa pojęcia za odmienne od siebie gatunki muzyczne.
Wszystkie style rockowe charakteryzują się brzmieniem opartym na różnego rodzaju gitarach (zwykle elektrycznych, elektrycznych basowych) i perkusji, z wyraźnie zarysowanym rytmem i śpiewem, wywodzącym się z bluesa, oraz sposobem wolnej improwizacji w trakcie grania utworów, wywodzącym się z jazzu. Ważną cechą muzyki rockowej, nieobecną w muzyce poważnej, jest zespołowość w procesie tworzenia; muzyka jest bowiem tworzona zespołowo i trudna do odtworzenia, gdy nie jest grana przez oryginalny zespół (zob. tribute band), często jest też zespołowo komponowana. Niekiedy w sposób dynamiczny, kiedy to zainicjowany motyw muzyczny w serii jamów przetwarzany jest w utwór, który w swej końcowej fazie rzadko przypomina swą wyjściową formę. W muzyce rockowej, podobnie jak w jazzie, kompozytor i wykonawca to najczęściej ta sama osoba lub grupa osób, a komponowanie i wykonywanie muzyki są często jednym procesem.
ratusz w mińsku
plac główny w mińsku
zabytki w mińsku
kościół w mińsku
radio mińsk
mińsk
